🔹 در آیۀ 7 سورۀ مائده می‌خوانیم:
[ای کسانی که ایمان آورده‌اید …] نعمتى را كه خدا بر شما ارزانى داشته، و پيمانى را كه شما را به [انجام] آن متعهد گردانيده، به ياد آوريد، آنگاه كه گفتيد: «شنيديم و اطاعت كرديم.» و از خدا پروا داريد كه خدا به راز دلها آگاه است.
خوب است در مورد این آیه به پرسش‌هایی فکر کنیم.
🔸 خدا از کدام «پیمان» (میثاق) سخن می‌گوید؟ آن پیمان، دو طرف عهدنامه را (یعنی خدا، و کسانی که با خدا عهد بسته‌اند را) به چه تکالیفی ملزم کرده است، و چه نتایجی را برای آنها تضمین کرده است؟
🔸 آیا «ما» (و «من») نیز چنین پیمانی با خداوند داریم؟ (یا شاید نه، این پیمان فقط پیمانی مربوط به مسلمانان صدر اسلام است؟)
🔸 اگر فکر می‌کنیم «ما» نیز چنین پیمانی بسته‌ایم، کجا و طی چه فرآیندی این میثاق بسته شده است؟
🔸 آیا هنوز این پیمان‌نامه پا بر جاست؟ یا تغییر شرایط زمانه و ما، آن را فسخ کرده است؟
***
🔹 آیات زیر ممکن است برای پاسخ دادن به این پرسش‌ها یاری‌گر ما باشند. اما پیش از خواندن این آیات، در مورد پرسش‌های بالا قدری فکر کنید.
🔸 سورۀ توبه، 77-75: و از آنان كسانى‌اند كه با خدا عهد كرده‌اند كه اگر از فزون‌بخشی خويش به ما عطا كند، قطعاً صدقه خواهيم داد و از شايستگان خواهيم شد. * پس چون از فضل خويش به آنان بخشيد، بدان بخل ورزيدند، و به حال اعراض روى برتافتند. * در نتيجه، به سزاى آنكه با خدا خلف وعده كردند و از آن روى كه دروغ مى‌گفتند، در دلهايشان -تا روزى كه او را ديدار مى‌كنند- پيامدهاى نفاق را باقى گذارد.
🔸 سورۀ اعراف، 3-172: و هنگامی را که پروردگارت از پشت فرزندان آدم، ذریه آنان را برگرفت و ایشان را بر خودشان گواه ساخت که آیا پروردگار شما نیستم؟ گفتند: «چرا، گواهی دادیم» تا مبادا روز قیامت بگویید ما از این [امر] غافل بودیم. * يا بگوييد پدران ما پيش از اين مشرك بوده‌اند و ما فرزندانى پس از ايشان بوديم. آيا ما را به خاطر آنچه باطل‌انديشان انجام داده‌اند هلاك مى‌كنى؟
🔸 سورۀ اعراف، 190-189: خداست آن که شما را از یک تن آفرید و همسرش را از نوع او قرار داد تا در کنارش بیارامد، پس چون با وی درآمیخت، همسرش به نطفه او که باری سبک بود باردار شد و مدتی را با آن سپری کرد تا آن که جنینی سنگین شد، و چون بدان گرانبار گشت، هر دو تن (پدر و مادر) خداوند، پروردگارشان را، خواندند که اگر فرزندی شایسته به ما عطا کنی قطعاً از سپاسگزاران تو خواهیم بود. * پس هنگامی که به آن دو فرزندی شایسته عطا کرد، برای خدا در آنچه به آنان داده بود شریکانی قرار دادند، پس خداوند برتر از آن است که آدمیان به او شرک ورزند.
🔸 سورۀ اعراف، 169: بعد از آنان، جانشینانی وارث کتاب [آسمانی] شدند که متاع این دنیای پست را می‌گیرند و می‌گویند: «بخشیده خواهیم شد.» و اگر متاعی مانند آن به ایشان برسد [باز] آن را می‌ستانند. آیا از آنان پیمان کتاب [آسمانی] گرفته نشده که جز به حق نسبت به خدا سخن نگویند، با اینکه آنچه را که در آن [کتاب] است آموخته‌اند؟ و سرای آخرت برای کسانی که پروا پیشه می‌کنند بهتر است. آیا باز تعقّل نمی‌کنید؟
🔸 سورۀ آل‌عمران، 187: و [یاد کن] هنگامی را که خداوند از کسانی که به آنان کتاب داده شده، پیمان گرفت که حتماً باید آن را [به وضوح] برای مردم بیان نمایید و کتمانش مکنید. پس، آن [عهد] را پشت سر خود انداختند و در برابر آن، بهایی ناچیز به دست آوردند، و چه بد معامله‌ای کردند.
***
🔹 اکنون، پس از مطالعۀ آیات بالا، مجدداً راجع به پرسش‌هایی که در ابتدا مطرح شده بود فکر کنید.