بایگانی برچسب: جنگ و صلح

محاصره ات را محاصره کن (سه قطعه از محمود درویش)

شهید
دختر شهید
که خودش فرزند شهید
که خواهر این مبارز شهید
خویشِ آن شهید
نوه ی پدربزرگ شهید
همسایه ی عموی شهید
(و غیره و غیره…)

هیچ خبری اما
نگران نمی کند دنیای توسعه یافته را
چرا که، همان طور که می دانید
عصر بربریت تمام شده
و اسم قربانی مجهول است،
آدمی است معمولی؛
و قربانی
مثل حقیقت –
نسبی است.
(و غیره و غیره…)

***

به شعر:
محاصره ات را
محاصره کن!

***

به نثر:
براهین را از معجمِ فقها بیرون کش،
به جانب واقعیتی ببرش
که نابود کرده اند برهان ها.
و غبار را شرح کن!
***
به شعر و نثر:
به پرواز در آييد با هم،
مثل دو بال چکاوک که بهار مبارک را
می دهند ندا!

(از کتاب «وضعیت محاصره»، ترجمه فرید قدمی، نشر نیماژ)

خرابکار!

در دوران حمله اسرائیل به لبنان، مهاجم پیروز با فلسطینی‌های دستگیر شده ــ مذکر، قدرتمند، مزاحمان احتمالی آینده ــ مصاحبه‌های رادیویی پی‌درپی ترتیب می‌داد و آنها را مجبور می‌کرد برای راهنمایی بقیه‌ی فلسطینی‌ها به مصاحبه تن در دهند. برای آنها، تنها راه مقابله استفاده از بازجویی‌های اسرائیلی‌ها بود.

گفتگوی زیر که از عربی محاوره‌ا‌ی ترجمه شده است یکی از این نمونه‌هاست.

مصاحبه‌گر اسرائیلی(م.ا): اسم شما؟

فدایی زندانی فلسطینی(ف.ف.): اسم من احمد عبدالحمید ابوسایط است.

م.ا.: اسم جنبشی که شما به آن وابسته هستید چیست؟

ف.ف: اسم این جنبش ابولیل(«پدر شب») است.

م.ا: آقای ابولیل به من بگویید که عضو کدام گروه خرابکاری هستید؟

ف.ف: من عضو جبهه‌ی خلق برای آزادیِ(به عربی: تحریر)، یعنی منظورم این است که برای تخریب فلسطین هستم.

م.ا: از چه زمانی با سازمان خرابکاران همکاری می‌کنید؟

ف.ف: از همان ابتدا که از خرابکاری آگاهی یافتم.

م.ا: مسئولیت شما در جنوب لبنان چه بود؟

ف.ف: مسئولیت من خرابکاری بود … ما وارد دهکده‌ها می‌شدیم و فقط خرابکاری می‌کردیم. هرجا که زنان و کودکان بودند، ما خرابکاری می‌کردیم. جز خرابکاری کار دیگری نمی‌کردیم.

م.ا: آیا برای هدف و آرمان خاصی یا صرفاً برای پول دست به خرابکاری می‌زدید؟

ف.ف: نه، خدای من، فقط برای پول. هدف و آرمان یعنی چه؟ آیا هنوز هم هدفی وجود دارد؟ سال‌هاست که ما خود را فروخته‌ایم.

م.ا: بگویید ببینم، سازمان‌های خرابکاران پولشان را از کجا می‌گیرند؟

ف.ف: از هر کسی که پول اضافی برای خرابکاری دارد؛ به عبارت دیگر از رژیم‌های عربی که از خرابکاری حمایت می‌کنند.

م.ا: نظر شما در مورد عرفات تروریست چیست؟

ف.ف: قسم می‌خورم که او بزرگترین تروریست است. او کسی است که هدف و آرمان ما را به تاراج داد. همه زندگی او خرابکاری است و بس.

م.ا: نظر شما در مورد شیوه عملکرد نیروهای دفاعی اسرائیل چیست؟

ف.ف: به شرفم سوگند، از نیروهای دفاعی اسرائیل برای خوش‌رفتاری‌شان با خرابکاران بسیار متشکرم.

م.ا: آیا برای خرابکارانی که هنوز هم با نیروهای دفاعی اسرائیل می‌جنگند و خرابکاری می‌کنند پیامی دارید؟

ف.ف: پیام من به آنها این است که اسلحه‌های خود را به نیروهای دفاعی اسرائیل تحویل دهند. اگر این کار را بکنند با آنها برخورد خوبی خواهد شد.

م.ا: آخرین پرسش من از شما، آقای خرابکار، این است: آیا برای خانواده خود پیامی دارید؟

ف.ف: دلم می‌خواهد خانواده و دوستانم خاطر جمع باشند که من در نهایت سلامت هستم. همچنین مایل هستم از رادیوی دشمن تشکر کنم که به من اجازه‌ی صحبت داده است.

م.ا: منظورتان صدای اسرائیل است؟

ف.ف: بله قربان، بی‌تردید.

اگر دنبال یک خرابکار می‌گردید، با توجه به اینکه هر فلسطینی مخالف اسرائیل در لبنان یک خرابکار است، هر فلسطینی‌ای که شما دستگیر کنید یک خرابکار، یک تروریست است، خرابکاری «پر کینه». چشم‌بندی‌های ایدئولوژیکِ ذهنِ بازجو به حدی محکم است که مانع آگاهی وی از تقلید مسخره‌آمیز فلسطینی از اندیشه‌های وی درباره خرابکاری و تروریسم می‌شود. فدایی فلسطینی، آنچه بازجو می‌خواهد از زبان وی بشنود به زبان می‌آورد، امّا چنان در آن غلو می‌کند که نافی مقصد می‌شود.

(فراتر از واپسین آسمان، ادوارد سعید، نشر هرمس، ۱۳۸۲)

حقیقت آشکار

حقیقت آشکار این است که سیاره‌ی ما به افراد «موفق» بیشتری نیاز ندارد. آنچه که به شدت مورد نیاز است، افرادی کوشا در راه صلح، تلاشگرانی در راه شفا و بهبودی، یاری‌دهندگانی برای بازسازی [ویرانی‌ها]، قصه‌گوها، و افرادی عاشق از همه نوع است. این سیاره به مردمی نیاز دارد که از سر شجاعتی اخلاقی، مشتاق باشند در نبردی برای تبدیل جهان به مکانی قابل سکونت و انسانی شرکت جویند. چنین ویژگی‌هایی ربط اندکی به آنچه امروز با عنوان «موفقیت» تعریف می‌شود دارد.

دیوید اُر (David W, Orr)، در کتاب «سواد اکولوژیک» (Ecological Literacy: Educating Our Children for a Sustainable World)

به من دروغ نگو! (معرفی یک کتاب)

نام کتاب: به من دروغ نگو! (گزارش‌هایی تاریخ‌ساز از روزنامه‌نگاران کاوشگر)

گردآوری از جان پیلجر (John Pilger)

عنوان انگلیسی کتاب: Tell Me No Lies: Investigative Journalism That Changed the World

مترجمان: مهرداد (خلیل) شهابی، میرمحمود نبوی

ناشر: کتاب آمه

تعداد صفحات: 404

 

«وقتی سکوت جانشین حقیقت می‌شود، این سکوت در واقع دروغ‌پردازی است.»

(نقل قولی از مقدمه کتاب)

هر جا که پای قدرت در میان باشد، به چشم‌هایی تیزبین برای دیدن و نظارت، و زبان‌هایی گویا برای پرسش و بیان نیاز است. درست دیدن آنچه که در حال رخ دادن است، و پرسش از نهادهای قدرت، وظیفه‌ای است که به عهده‌ی یک شخص خاص نیست؛ هر کس می‌تواند، و باید، که این مهم را بر عهده گیرد. در این میانه اما، روزنامه‌نگاران نقش ویژه‌ای ایفا می‌کنند.

روشن است که همه‌ی روزنامه‌نگاران میل به پرسش از قدرت، و تلاش برای شفاف کردن فضا ندارند. روزنامه‌نگارانی که در خدمت قدرت‌های ستم‌پیشه هستند و در توجیه رفتار ایشان می‌کوشند، کم نیستند. اما هستند روزنامه‌نگارانی که صادقانه در راه حقیقت نبرد می‌کنند، تا ستم نتواند بپاید، تا تجربه‌ها نگاشته شود و کسی نتواند با خیال آسوده ستمی مشابه را از سر گیرد، و تا جهانی تازه متولد شود.

کتاب «به من دروغ نگو!»، مجموعه‌ای از مقالات چنین روزنامه‌نگارانی است؛ مقالاتی مربوط به دوران‌های مختلف، از جنگ جهانی دوم تا امروز، که هر یک در زمان انتشار خویش تأثیری مهم داشته است. این مقالات توسط «جان پیلجر» انتخاب شده است، کسی که خود یک روزنامه‌نگار کاوشگر پرتلاش است. او استاد دانشگاه کورنل آمریکاست، و تاکنون جوایز زیادی را به خاطر آثارش برده است. زمانی، نوآم چامسکی، کتاب‌ها و فیلم‌های مستند وی را «مشعل و نور هدایت» خوانده است.

در نسخه انگلیسی کتاب، 28 مقاله توسط پیلجر گردآوری شده است، اما مترجمان، به عنوان یک آغاز، 12 مقاله را ترجمه کرده‌اند. پیلجر، در ابتدای هر مقاله‌ یک پیشگفتار نوشته، که توضیحاتی ارزشمند را در مورد شرایط نگاشته شدن مقاله، و همین‌طور معرفی کوتاهی از نویسنده در آن آمده است. پیلجر یک مقدمه‌ی 30 صفحه‌ای برای کل کتاب نیز نوشته است، که موضوع محوری آن وضعیت ژورنالیسم در جهان امروز است.

فهرست مقالات کتاب

  • داخائو، نوشته مارتا گلهورن، سال ۱۹۴۵ – گزارشی از یکی از اردوگاه‌های اسرای آلمان، که درست پس از تسلیم آلمان در جنگ جهانی دوم تهیه شده است.
  • طاعون اتمی، نوشته ویلفرد برچت، سال ۱۹۴۵ – گزارشی از هیروشیما درست پس از بمباران اتمی
  • قتل عام در مای لای، نوشته سیمور هرش، سال ۱۹۷۰ – گزارشی از یک قتل‌عام در ویتنام توسط ارتش آمریکا
  • اسناد تیمور، نوشته برایان توهی و مارین ویلکینسون ، سال ۱۹۸۷ – گزارشی افشاگرانه درباره نقش آمریکا و استرالیا در نسل‌کشی تیمور شرقی
  • تروریست‌ها، نوشته رابرت فیسک، سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۱ – گزارش کشتار صبرا و شتیلا که در روز پس از واقعه تهیه شده
  • در محاصره، نوشته عمیره هِص، سال ۱۹۹۶ – گزارشی از محاصره نوار غزه؛ نویسنده‌ی مقاله  یک خبرنگار زن اسرائیلی است که مدتی را در نوار غزه و در میان مردم آنجا زندگی کرده است.
  • دنیای وارونه، نوشته ادواردو گالئالو، سال ۱۹۹۸ – درباره‌ی تبلیغات و مصرف‌گرایی، توسعه‌ی اقتصادی حاصله از آن، و نقش کشورهای توسعه‌یافته در تولید سلاح و به راه انداختن جنگ
  • ملتی که خوراکش، غذای فوری است، نوشته اریک اشلوسر، سال ۲۰۰۱ – گزارشی «از درون» صنعت غذای فوری در آمریکا
  • پیش‌نویس طرحی برای سلطه جهانی (سرود دیک چنی برای آمریکا)، نوشته دیوید آرمسترانگ، سال ۲۰۰۲ – درباره «طرح» آمریکا برای حاکمیت بر جهان
  • تحریم‌های اقتصادی؛ سلاح کشتار جمعی در جنگی بی سر و صدا، نوشته جوی گوردون، سال ۲۰۰۲ – گزارشی درباره استفاده از تحریم اقتصادی همچون یک سلاح در جنگ عراق
  • «پوشش رسانه‌ای اسلام» و «پیرامون تروریسم»، نوشته ادوراد سعید، (1997 و 2002)

نمونه‌ای از متن کتاب

متن زیر، بخشی از مقاله‌ی «دنیای وارونه» است:

در این دوران خصوصی‌سازی و آزادی بازار، پول بدون هیچ واسطه‌ای فرمانروایی می‌کند. حکومتی که صرفاً قاضی و نیروی انتظامی است، و چیز دیگری جز آن نیست، کارگران ارزان را منضبظ نگه می‌دارد و فوج خطرزایِ بیکاران را سرکوب می‌کند. در کثیری از کشورها، عدالت اجتماعی به عدالت جنایی تقلیل یافته است. حکومت، مسئولیت امنیت عموم مردم را بر عهده می‌گیری لیکن بقیه مسائل را به بازار وامی‌گذارد. و در جایی که از نیروی انتظامی کاری بر نمی‌آید، فقر، مردم فقیر و مناطق فقیرنشین به امان خدا سپرده می‌شوند. حتی زمانی که دولت تلاش می‌کند در هیأت مادری مهربان درآید، فقط توان پاییدن و تعیین میزان مجازات را دارد. در این دوران نولیبرال، «حقوق عامه» به «خیراتِ عامه» کاهش یافته است، که آن هم صرفاً در شب انتخابات توزیع می‌شود.

می‌دانیم که جنگ جهانی دوم تعداد نسبتاً زیادی انسان را کشت. ولی فقر سالانه انسان‌های بیشتری را هلاک می‌کند. از منظر «قدرتمندان»، امحای انسان‌ها از صحنه روزگار فکر چندان بدی نیست، مشروط بر اینکه به تنظیم جمعیت، که خیلی سریع دارد رشد می‌کند، کمک کند. کارشناسان به «جمعیت مازاد» در «جنوب»، که در آنجا توده‌های نادان شب و روز فرمان ششم[note]فرمان ششم از «ده فرمان» تورات که زنا را ممنوع کرده است.[/note] را نقض می‌کنند انتقاد شدید دارند: «جمعیت مازاد» در کشورهایی مانند برزیل و کلمبیا زندگی می‌کنند، که تراکم جمعیت در آنها به ترتیب هفده نفر و بیست و نه نفر در هر کیلومتر مربع است. در هلند تراکم جمعیت چهارصد نفر است و حال آنکه هیچ هلندی در هلند به خاطر گرسنگی نمی‌میرد. ولی در برزیل و کلمبیا که به مشتی آدم شکمباره و طماع تعلق دارد، داستان طور دیگری است. هائیتی و السالوادو پرجمعیت‌ترین کشورها در آمریکای جنوبی‌اند – با تراکمی درست اندازه آلمان.

… بیست یا سی سال قبل، فقر محصول بی‌عدالتی بود. چپی‌ها آن را به باد انتقاد می‌گرفتند؛ میانه‌روها به وجودش اذعان داشتند؛ و راستگرایان به ندرت وجود آن را رد می‌کردند. چقدر سریع زمانه عوض شده است: اکنون، فقر پاداشی منصفانه برای عدم کارایی خوانده می‌شود. فقر ممکن است دل آدمی را به رحم آورد، اما دیگر باعث خشم و انزجار نمی‌شود. مردم بنابر بخت و اقبال، و بنا به تقدیر، فقیرند. زبان مسلط – واژه‌ها و تصاویری که به طور انبوه تولید می‌شوند – تقریباً همیشه به درد نظام چماق و هویج (تهدید و تشویق) می‌خورد، نظامی که زندگی را مسابقه بی‌رحمانه‌ای می‌بیند بین معدود افرادی برنده و تعداد کثیری بازنده که در هر حال به دنیا آمده‌اند که ببازند.

خشونت، کلاً نه به عنوان فرزند بی‌عدالتی بلکه به عنوان محصول رفتار ناشایست آدم‌های فقیر تصور می‌شود…

ترس

? قطعه ای از کتاب جنگهای عجیب و غریب

ما یک کشور صلح‌طلب هستیم. به هیچ‌کسی حمله نمی‌کنیم مگر اینکه او به ما حمله کند. پس هر کس که قصد حمله به ما را نداشته باشد، لازم نیست از ما بترسد.

هر کس سعی کند خود را در مقابل ما محافظت و تجهیز کند، یعنی از ما می‌ترسد. هر کس که از ما بترسد، یعنی می‌خواهد به ما حمله کند.

پس، ما به هر کس که خود را برای دفاع آماده کند، حمله می‌کنیم!

برگرفته از این آدرس: http://ayat.ir/VIdMB

✅ درباره کتاب و نویسنده آن در این آدرس بخوانید: http://ayat.ir/uSDXI

✅ داستانهایی از این کتاب را در این آدرس ببینید: http://yon.ir/41f0