تو نیز همره دجال می‌روی، هش دار! (به بهانهٔ آیهٔ ۹۸ سورهٔ هود)

🔸 سورهٔ هود، ۹۸: روز قیامت [فرعون] پیشاپیش قومش می‌رود آنان را به آتش درمی آورَد، و بد آبشخوری است آنجایی که بدان وارد می‌شوند.

🔸 پیروان سینه‌چاک فرعون، او را دنبال می‌کنند و او ایشان را به دوزخ وارد می‌کند.

این سخن قرآن، به وضوح سرنوشت هر کس که از فرعون و فرعونیان تبعیت می‌کند را نشان می‌دهد.

🔸 اما بنی‌امیه، و حاکمان ظالمِ پس از آنان، تلاش بسیاری کردند تا دینی جدید را رواج دهند که در آن، حاکم مسئول عمل خود بود و مردم وظیفه‌ای جز اطاعت نداشتند. در این دین، نجات مردم به واسطهٔ انجام عبادات و رعایت اخلاق فردی بود، و اگر هم کسی ستمی را از حاکم می‌دید، به «صبر» دعوت می‌شد!

🔸 برای برساخته شدن این دین جدید، سخنان دروغینی به پیامبر(ص) نسبت داده شد؛ برای نمونه از پیامبر(ص) نقل شد که:

• هر که زمامدار را فرمان برد، مرا فرمان برده، و هر که زمامدار را سرپیچی کند مرا سرپیچی کرده است.
• بر تو باد اطاعت کامل ـ شنیدن و فرمان بردن ـ در سختی و گشایش، در شادی و اندوه و در هنگامی‌که زمامداری خودکامگی و استبدادورزی نماید.
• شما پس از من با خودکامگی و استبدادورزی روبرو خواهید شد، پس شکیبایی کنید تا در حوض [کوثر] مرا ملاقات کنید.
• از پیامبر(ص) سوال شد: «اگر فرمانروایانی بر ما حاکم شوند که از ما حقّ خود را بخواهند ولی حقّ ما را ندهند چه باید کرد؟» گفت: «بشنوید و اطاعت کنید که آنان مسئول وظایف خویش و شما مسئول وظایف خویشید».
• هر که از اطاعت [حاکم] خارج شود و از جماعت [مسلمانان] جدایی جوید و بمیرد، به مرگ جاهلیت [شرک و کفر] مرده است.
• هر فرمانروایی را اطاعت کن و پشت هر پیش‌نمازی ادای نماز کن.
• پادشاه سایه‌ی خدا در زمین است … و هرچند که ستم پیش گیرد و خیانت ورزد و ظلم کند وبال کارش بر خود اوست و مردمان باید صبر پیشه کنند.
• پیامبر(ص) گفت: «فتنه‌هایی پیدا خواهد شد که درآن شخص خوابیده بهتر از نشسته، و نشسته بهتر از ایستاده، و ایستاده بهتر از رونده، و رونده بهتر از کوشش‌کننده است». کسی پرسید: [در آن شرایط] چه دستور می‌دهید؟ فرمود: «[هرگاه چنین فتنه‌هایی پیش آید] کسی که شتر یا گوسفند دارد سراغ شتر و گوسفندچرانی و آن کس که زمین کشاورزی دارد سراغ کشاورزی خود برود». کسی گفت: «آن‌که شتر و گوسفند و زمینی ندارد چه کند؟» فرمود: «شمشیرش را به سنگی بکوبد و بشکند [که با زمامداران ستمگر مبارزه نکند]».

🔸 یک عنصر مشترک در این روایات، این است که می‌توان در حکومت ظالم زندگی کرد، و بی‌توجه به ستم موجود، به زندگی خود ادامه داد و به سعادت دست یافت. اما زندگی زیر سایهٔ ظالم، مستلزم تبعیت از قوانین ظالمانه است؛ تبعیتی که طبق آموزهٔ قرآن، ما را با ستمگر هم‌سرنوشت خواهد کرد.

حتی اگر کسی هم بتواند از زندگی به کل کناره بگیرد و از هیچ یک از قوانین تبعیت نکند (که البته تقریباً ناممکن است)، باز هم به وجود ستم رضا داده و ستم‌دیدگان را به حال خود رها کرده است.

🔸 از نظر قرآن، لازمهٔ رسیدن به سعادت، مبارزه در راه تغییر شرایط ظالمانه و ریشه‌کن کردن ستم است. طبیعتاً هر کس بنا به شرایط و امکاناتی که دارد، به مبارزهٔ خاص خود مکلف است؛ اما هیچ کس (حتی ناتوانان و سالمندان) از این قاعدهٔ کلی مستثنی نیست: رهایی در گرو «جهاد» برای رفع ستم از خود و مردم است.

🔸 آن سخنان جعلی هرگز نتوانستند حقیقتی که پیامبر(ص) به آن معتقد و ملتزم بود را بپوشانند. سخنان صحیح رسول خدا(ص) دربارهٔ اطاعت از ظالمان بسیار معروف است، برای نمونه:

• اطاعت مخلوق در معصیت خالق روا نیست.
• اطاعت منحصراً در نیکی و درستی است.
• در آینده پیشوایانی بر شما حاکم خواهند شد که اگر اطاعتشان کنید، گمراهتان کنند، و اگر سرپیچی‌شان کنید، شما را بکشند! [گفتند: ای رسول خدا(ص) در چنین اوضاعی چه کنیم؟ فرمود:] چون اصحاب عیسی باشید که بر دار شدند و به صلیب کشیده شدند و با ارّه تکه تکه شدند [و از اعتقادات خود دست برنداشتند]. مرگ در اطاعت [خدا] بهتر از زندگی در نافرمانی اوست.
• پیامبر اکرم(ص) در حال رمی جمرات بود که از وی سؤال شد: «ای رسول خدا(ص)، محبوب‌ترین جهاد نزد خدا چیست؟» فرمود: «سخنی حق که به پیشوای ستمگر گفته شود.»
• بر شما پیشوایانی حکومت خواهند کرد که روزی‌های شما را تصاحب کنند و سخنانی به دروغ گویند و کرداری ناشایست نمایند. از شما خشنود نشوند مگر آن‌که زشتی‌هایشان را نیک شمارید، و دروغ‌هایشان را تصدیق کنید. پس حق را وا مگذارید تا بدان راضی شوند، و چون [از حق] تجاوز کردند [مقابلشان بایستید که] هر کس در این راه کشته شود، شهید است.
• امام حسین(ع) روبه‌روی سپاهیان حر، از رسول خدا(ص) روایت کرد: هر که سلطان ستمگری را مشاهده کند که حرام‌های خداوند را حلال سازد، عهد و پیمان الهی را بشکند، با سنّت پیامبر(ص) مخالفت ورزد، با بندگان خدا با دشمنی و از سرِ گناه رفتار نماید، و بر او با زبان و عمل نشورد و قیام نکند، بر خداوند است که او را با همان ستمگران در یک جایگاه عذاب کند.

🔸 چه آنان که از فرعون آشکارا تبعیت می‌کردند (مانند سپاهیان او)، و چه آنان که در نظام ظالمانهٔ او بی‌اعتراض و بی‌هیچ گونه جهادی زندگی می‌کردند، هیزم دوزخی هستند که فرعون افروخته است. اگر آنان نبودند، فرعون هیزمی برای دوزخ خود نمی‌یافت.

اکنون اما، فرعون و پیروانش بده و بستان شومی دارند، فرعون آتش را به پیروانش هدیه می‌دهد و پیروانش آتشی که خود فرعون در آن است را شعله‌ور تر می‌کنند.

🔸 سخنان پیامبر(ص) همگی از صفحات ۲۰۹ به بعدِ جلد ۲ کتاب سیرهٔ نبوی، نوشتهٔ مصطفی دلشاد تهرانی نقل شده‌اند.