سورهٔ لقمان، ۲۱: و چون به آنان گفته شود: «آنچه را که خدا نازل کرده پیروی کنید»، میگویند: «[نه!] بلکه آنچه که پدرانمان را بر آن یافتهایم پیروی میکنیم»؛ آیا هر چند شیطان آنان را به سوی عذاب سوزان فرا خواند؟
🔸 این سخن، فقط سخن کافری که نمیخواهد به اسلام بگراید نیست. این سخن، سخن مسلمانی هم هست که به آیینهای رسیده از پدران خود، بیش از آنچه خدا نازل کرده بها میدهد!
🔸 آیینها و رسومی که اکنون به نام اسلام جاری است، کدام را خدا نازل کرده و کدام از پدرانمان به ما رسیده؟
وقتی به جایگاههای اجتماعیای که به نام اسلام تعریف شده فکر میکنیم، یا به روابطی که بین مردم بر این اساس شکل میگیرد، یا آیینهای جشن و عزا، یا شیوههای مرسوم نذر و صدقه، یا میزان اهمیت برخی ارزشها و بیاهمیتی برخی دیگر از ارزشها، آیا هرگز گمان میبریم که شاید شیطان، به مدد آنچه از پدرانمان به ما رسیده، ما را به «آتش» کشانده باشد؟
🔸 سنتها و رسمها، از انحراف بری نیستند. تیغ ما برای نقد سنتها، هر چند نام اسلام را یدک بکشند، باید تیز باشد. و یاور ما در این راه قرآن و عقل هستند.
ریسمان استوار خداوند، «تسلیم» حقیقی به خداوند، و نه «اسلام» صوری و آیینهای جاری به نام آن است. برای «تسلیم» بودن در راه خداوندی که به حق فرامیخواند، احتیاج به عقلی پوینده داریم تا حق را بشناسد و به سوی آن بشتابد.