🔸 برای اصطلاح «درخت لعنت‌شده» در آیهٔ ۶۰ حداقل دو تفسیر ارائه شده است؛ یک تفسیر این درخت را همان درخت زقوم جهنم که وصف آن در جاهای دیگری از قرآن آمده می‌داند، و تفسیر دیگر آن را گروهی از مردم می‌داند که همچون درخت در جامعهٔ مسلمانان ریشه دوانده و استحکام یافته‌اند.
تفسیر دوم را می‌توان با روایتی تاریخی نیز همراه کرد که می‌گوید پیامبر(ص) در خواب دید میمون‌هایی بر منبر او جست و خیز می‌کنند، و این آن رؤیایی است که در این آیه از آن سخن رفته است. بنی‌امیه به عنوان یک مصداق از این رؤیای پیامبر(ص) دانسته شده‌اند. همین‌طور بنی‌امیه مصداقی از درخت لعنت‌شده‌ای که ریشه‌های خود را در اعماق جامعهٔ مسلمانان فرو برده است دانسته شده است.
🔸 خداوند این رؤیا – که گویای رخدادی در آینده بود – و این «درخت» را – یعنی غلبهٔ این گروه بر مسلمانان را – آزمایش خود برای مسلمانان می‌داند. از نظر خدا، غلبهٔ ایشان به هیچ عنوان «سبقت» بر خداوند نبوده (آیهٔ ۴ سورهٔ عنکبوت)، بلکه از خداوند از طریق ایشان مردم را می‌آزماید و آنان را برای «دیدار» خود آماده می‌کند (آیهٔ ۵ سورهٔ عنکبوت). کسانی «دیدار» نیک خدا را درک می‌کنند که در این آزمون به بهترین نحو «جهاد» کنند (آیهٔ ۶ سورهٔ عنکبوت).
🔸 طبیعتاً بنی‌امیه تنها یک مصداق از «میمون‌های بر منبر پیامبر(ص)» یا «درخت لعنت‌شده» هستند. هر گروه دیگری که از مضامین دینی و منبر رسول خدا(ص) برای غلبه بر مسلمانان و رسیدن به مقاصد و منافع خود استفاده کنند، و ریشه‌های خود را در زمین جامعهٔ مسلمین مستحکم کنند، به نحوی که غلبه بر ایشان دشوار باشد مصداق این آیه قرار می‌گیرند.
🔸 المیزان آیهٔ ۵۸ (در مورد هلاک شدن امت‌ها) را به آیهٔ ۱۶ مربوط دانسته است؛ یعنی روند هلاک شدن از طریق غلبهٔ «مترفین» – توانگران و مرفهان – است. این موضوع در مورد بنی‌امیه نیز مصداق دارد؛ انگیزهٔ مهم ایشان برای سلطه بر مسلمانان این بود که می‌خواستند دارایی‌ها و امکانات مسلمانان را به خود اختصاص دهند و بر بهرهٔ خود در این دنیا بیفزایند. هلاکت مسلمانان در راضی شدن به این روند بود، و حیات ایشان در جهاد بر علیه بنی‌امیه؛ جهادی که پیشوایان شیعه، از امام علی(ع) تا امام صادق(ع)، به شیوه‌های گوناگون در آن درگیر بودند.
🔸 مسلمانانی که مبتلا به گروه‌هایی شبیه به بنی‌امیه می‌شوند، چاره‌ای جز مخالفت با ایشان و «جهاد» در راه خدا بر علیه ایشان ندارند. این ابتلا، زمین بازی خداست؛ و خدا «همراه» کسانی است که او در کار او جهاد می‌کنند (سورهٔ عنکبوت، آیهٔ ۶۹). او در چنین مسیری هر بدی را از سینهٔ مؤمنان می‌زداید و آنان را آمادهٔ دیدار خویش و بودن در میان بندگان خاص خود می‌کند (آیات آخر سورهٔ فجر).